Заедничката сесија на Мрежата за родово одговорно буџетирање со наслов ВНИМАНИЕ НА РАЗЛИКАТА: Родово одговорното буџетирање како клуч за еднаква плата се одржа на 26 февруари 2025 година, од 14:00 до 16:00 часот (CET).
Говорници на сесијата беа:
- Наталија Мелнич, основачка и главна уредничка на бизнис изданието на Glossa, Молдавија
- Тања Иванова, претседателка на РЕАКТОР, Северна Македонија
- Марина Вујачиќ, директорка на Здружението на Млади со Попреченост, Црна Гора
- Есмералда Хоџа, координаторка на проект во Центарот за Родов Развој, Албанија
- Лиз Хинд, службеничка за локални партнерства и обуки во Women’s Budget Group, Велика Британија
Претставени граѓански организации на сесијата беа:
- Women’s Budget Group (Велика Британија) – тинк-тенк фокусиран на анализа на економијата низ родова призма и водечка феминистичка организација посветена на економијата. Организацијата собира феминистички економистки, истражувачи и активисти кои се залагаат за економски и буџетски политики што ја унапредуваат родовата еднаквост. Меѓу другото, тие ги анализираат ефектите од јавната потрошувачка, оданочување и економски политики врз жените, нагласувајќи ја улогата на родово одговорното буџетирање во затворањето на родовиот јаз во платите и постигнувањето економска правда.
- Здружение на млади со попреченост на Црна Гора – организација која се залага за правата, инклузијата и економско зајакнување на лицата со попреченост, со силен фокус на економската правда. Во рамки на организацијата се спроведува програма за вработување. Тие се борат против повеќеслојната дискриминација со која се соочуваат жените со попреченост на пазарот на труд, со цел еднаква плата и фер можности за сите. Дискусијата се фокусираше на разликите во платите и субвенциите по пол кај лицата со попреченост во Црна Гора.
- md (Молдавија) – новинска организација специјализирана за поедноставување на комплексни теми од економија, бизнис, финансии и општествени прашања, правејќи ги разбирливи за пошироката публика. Активно следи и известува за родовиот јаз во платите, нагласувајќи ги нееднаквостите во примањата.
- РЕАКТОР – Истражување во акција (С. Македонија) – независна и непрофитна истражувачка организација со фокус на родова еднаквост, млади и урбан развој. Тие придонесуваат во процесите на креирање политики на локално, национално и регионално ниво преку истражување, застапување и дебати. За време на вебинарот беше претставена публикацијата: „Затворање на родовиот јаз во платите на Западен Балкан? Студија на случај за Хрватска, Северна Македонија, Србија и Словенија“.
- Центар за Родов Развој (Албанија) – непартиска, непрофитна организација со повеќе од 20 години искуство во истражување, едукација, градење капацитети, следење и застапување. ГАДЦ се истакнува како водечка организација во Албанија и Југоисточна Европа во промовирањето на родова еднаквост и социјална инклузија. На вебинарот беа презентирани податоци за родовиот јаз во платите во Албанија врз основа на најновите национални статистики.
Клучни пораки од вебинарот:
- Во Албанија, платите не се транспарентни – недостатокот на транспарентност во платите придонесува за родовиот јаз. Родовиот јаз настанува и поради кршење на работничките права како неплатена прекувремена работа.
- Во Молдавија, родовиот јаз во платите е 15,6% повисок од европскиот просек, кој е околу 30%. Жените треба да работат 39 дена повеќе годишно за да заработат исто како мажите.
- Во Северна Македонија, еднаквата плата е загарантирана со Устав, но европските директиви за транспарентност на платите сè уште не се пренесени во националното законодавство.
- Родовиот јаз во образованието е поголем кај жените со основно и средно образование, но е присутен и на високо образование.
- Во Црна Гора нема доволно информации за вработување на жени со попреченост, ниту за трошоците за живот кои произлегуваат од попреченоста – иако се пропишани со Конвенцијата за правата на лицата со попреченост.
- Во 2024 година, 60.61% од жените со попреченост во Црна Гора се евидентирани како невработени од вкупниот број на лица со попреченост.
- Намалувањето на родовиот јаз во платите во некои области во Велика Британија не се должи на тоа што жените се подобро платени, туку на тоа што мажите заработуваат помалку.
Ве покануваме да ја погледнете снимката од вебинарот: